آستانه اشرفیه
آستانه اشرفیه در یک نگاه
شهرستان آستانه اشرفیه در ساحل شرقی سفید رود با وسعت 423هزار کیلومتر مربع در ناحیه شرق گیلان قرار دارد. طول جغرافیای آن 49/57 و عرض جغرافیای آن 37/14 و ارتفاع آن از سطح دریا 3 متر می باشد. فاصله این شهر تا مرکز استان 35 کیلومتر و تا شهرستان لاهیجان 8 کیلومتر است. از شمال به دریای خزر محدود می گردد. محدوده شهرستان شامل دو شهر به اسامی آستانه اشرفیه و بندر کیاشهر می باشد. این شهرستان از دو بخش مرکزی و بندرکیاشهر و شش دهستان و 105 روستا و آبادی تشکیل شده و بر اساس اعلام سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان در سال 95 جمعیت این شهرستان 108130 نفر می باشدکه 58963نفر جمعیت شهری و 49167 نفر جمعیت روستایی را تشکیل می دهند، که جمعیت شهر آستانه اشرفیه 44941 نفر (15675 خانوار) می باشد.
صنایع دستی
صنایع دستی آستانه اشرفیه با بیش از 340 هنرمند و صنعتگر در رشته های مختلف مشغول به کار هستند که مهم ترین آن مرواربافی با بیش از نیم قرن سابقه می باسد. این صنعت توسط استاد محمد حلاج صفت وارد این شهرستان گردیده و با شاگردان زیادی را تربیت کرده است. مروار یا ترکه از خانواده درخت بید بوده و از شهرستان ملایر به این شهرستان وارد می شوذ و به خاطر انعطاف پذیری زیاد مرواراز آن برای سبد بافی و دیگر محصولات این صنعت استفاده می شود. زیراندازهای حصیری و انواع سفره و کلاه های حصیری نیز از جمله هنر صنایع دستی بومی می باشد که خود سوغاتی منحصر شهرستان محسوب می گردد.
اقتصاد و کشاورزی
آستانه اشرفیه یکی از حاصل خیزترین زمین های جلگه ای را دارا می باشد، که از جنبه کشاورزی و اقتصادی اهمیت فراوانی دارد.
برنج
این شهرستان از مرغوب ترین و معروف ترین برنج در سراسر ایران بوده که به وسعت 3504 هکتار شالیزار زیر کشت دارد.
بادام زمینی
دومین محصول مهم و از معروف ترین و مرغوب ترین در سراسر ایران بوده که 1496 هکتار از زمین های شهرستان هر ساله زیر کشت این محصول است. همچنین 2153 هکتار زیر کشت انواع محصولات صیفی جات 296 هکتار باغ چای، 1700 هکتار توستان، 170 هکتار نیز توتون می باشد.
آستان مقدس حضرت سلطان سید جلال الدین اشرف(ع)
آن بزرگوار به سال 180 قمری در مدینه منوره چشم به جهان گشود و در 14 رمضان سال 233هجری قمری به شهادت رسید و در قریه کوچان پیکر پاکش را به خاک سپردند این بارگاه شریف در سال 291 هجری قمری توسط گوهرشاد خانم بنت کیارستم بنا شده است،آن حضرت کئ وچکترین فرزند حضرت امام موسی کاظم(ع) می باشد. آیت الله شیخ محمد مهدوی لاهیجانی مؤلف کتاب الاسادات مقدمه گیلان می نویسد: نام سید جلال الدین اشرف ابراهیم المرتضی اصغر ملقب به جلال الدین است. ایشان برادر اعیانی و پدری و مادری حضرت ولی الله الامام الثامن علی ابن موسی بن رضا(ع) می باشد. حضرت به حق مؤسس اولین حکومت شیعه در گیلان و بعد ها در ایران بود آنچه باعث شهرت این بارگاه شده کرامت و شکوه این بارگاه جلیل القدر است که هر ساله این مکان مقدس زیارتگاه مشتاقان اهل بیت (ع) می باشد. روایت است که پس از شهادت آن حضرت تابوت این امامزاده به رودخانه سپیدرود سپرده می شود و تابوت در کوچان (نام قدیم آستانه اشرفیه) از حرکت باز می ایستد و در این محل پیکر پاکش به خاک سپرده می شود و به خاطر وجود مبارک این امامزاده است که آستانه اشرفیه را قم گیلان نیز می نامند.
مشاهیر آستانه اشرفیه
حضرت آیت الله وحید آستانه
افتخار هر ملت و کشور به چهره های علمی و شخصیت های برجسته آن است. درخشیدن اخترانی فروزان در آسمان تاریخ و فرهنگ هر جامعه نشان دهنده استعدادها و توانمندی ها و بالندگی های آن جامعه و مردمش نهفته است از این میان می توان به آِت الله شیخ حیسن وحید آستانه (رحمه الله علیه) اشاره کرد که ایشان به حق در کمال و عرفان، کرامت و دیانت، شرافت و قداست تک بودند و جزو عارفان به نام کشور یقینا سالک و عارف الهی و حجه الحق شمار می رفتند... ایشان در سال 1265هـ . ق در آستانه اشرفیه (کوچان) دیده به جهان گشودند و در سال 1323 هـ . ش وفات یافتند و در مسجد جامع آُتانه اشرفیه به خاک سپارده شدند... از جمله کارهای ایشان می توان بنیان گذاری مسجد جامع و تأسیس حوزه علمیه جلالیه اشاره کرد.
حضرت آیت الله امینیان
حضرت آیت الله محمدعلی امینیان در سال 1305 شمسی در خانواده ای مذهبی در روستای فتیده از توابع شهرستان لنگرود چشم به جهان گشود. پس از گذراندان مقاطع تحصیلی رایج در زمان خود جهت سیر و تکمیل کمالات اخلاقی و ملکوتی در سال 1323 وارد حوزه علمیه قم شد. دروس عالیه خارج را در محضر ملکوتی و نورانی حضرت امام خمینی(ره) و آیت اله بروجردی(ره) و آیت الله گلپایگانی(ره) و علامه طباطبایی و آیت الله آمیرزا هاشم آملی به پایان برد و به ملکه عالی اجتهاد نائل آمد، ایسان اولین شخصیتی بودند که دروس فقه منطق مظفر را در مدارس علمیه قم تدریس فرمودند. با شناختی که امام از وی داشتند برای ماموریت های خطیر و جدی به گیلان اعزام شدند و امام ایشان را ملزم به اقامت در گیلان فرمودند. چهار دوره عضو عالی مجلس خبرگان رهبری از سوی مردم فهیم و شریف گیلان انتخاب شدند. معظم له از اولین شخصیت هایی است که به رهبری و ولایت امر امام خامنه ای پس از ارتحال حضرت امام خمینی(ره) در مجلس خبرگان رهبری با حضرتشان بیعت فرمودند و مقام رهبری را به عنوان نائب امام زمان (عج) و ولی امر اطاعت و پیروی از ایشان را واجب می دانند. ایشان بیش از 25 سال سکان دار هدایت فرهنگی دانشگاههای گیلان و علوم پزشکی را به عنوان نماینده حضرت امام بودند و به عنوان عضو شورای عالی حوزه های علمیه گیلان از سوی شورای عالی حوزه های علمیه کشور به انجام وظایف مشغول بودند و از سال 1363 به عنوان یک سرباز ولایت در سنگر امامت جمعه مسئول اقامه نماز جمعه و وظایف شرعیه بودند، نام برخی از آثار خیریه مظم له بشرح ذیل می باشد، تاسیس مسجد و کتابخانه عمومی اهل بیت(ع) مخصوص برادران و حوزه علمیه خواهران معصومه جلالیه و معظم له ضمن تدریس دروس حوزوی و تربیت دهها عالم و مبلغ در سطح کشور و استان گیلان آثار علمی بسیار خوبی از خود به یادگار گذاشتند که عبارتند از: مبانی فلسفه اسلامی، مبانی اخلاق اسلامی، گلستان خاطرات و عائدات از اسلام تا ارتداد، نفس الرحمن در تفسیر آیات قرآن، میزان اندیشه در منطق، حس الختام در علم کلام، عناوین ثانویه، علم غیب از دیگاه قرآن و نهج البلاغه، اسماء و القاب قیامت، قره العین در نماز، رساله سنخیت، دیوان شعر شقایق و...
استاد دکتر محمدمعین
دکتر معین در سال 1297 هجری شمسی در شهر رشت به دنیا آمد و پس از تحصیلات ابتدایی برای ادامه تحصیل در سال دوم متوسطه به دبیرستان دارالفنون تهران در رشته ادبی راه یافت. پس از اخذ دیپلم در سال 1313 از دانشکده ادبیات دانش سرای عالی در رشته ادبیات فارسی و فلسفه و علوم تربیتی فارغ التحصیل گردید. در سال 1321 با دفاع از رساله خود با عنوان مزدیسنا و تاثیر آن بر ادب فارسی نخستین فارغ التحصیل دکترای ادبیات فارسی از دانشگاه تهران شد. از مشاغل دکتر معین می توان به تصدی ریاست سازمانم لغت نامه دهخدا در سال 1334، عضویت در فرهنگستان ایران در سال 1337 تصدی معاونت اداره دانش سراها در سال 1328، دریافت نشان عالی هنر و ادب از طرف دولت فرانسه در سال 1340، ریاست کمیسیون ادبیات و هنر در نخستین کنگره بین المللی ایران شناسان در سال 1345 دریافت جایزه تام هور از آکادمی ان سی کلوپد، تالیف شش جلدی لغت نامه فارسی و 13 عنوان اثر مهم در گرایش های مختلف زبان و ادب فارسی نام برد. استاد محمد معین پس از پنج سال در حالت کما در 13 تیرماه 1350 دعوت حق را لبیک گفت و بنا به وصیت وی در آستانه اشرفیه کنار رودخانه حشمت رودواقع در بلوار معین به خاک سپرده شد. روحش شاد و راهش مستدام باد.
شهید مهدی خوش سیرت
سردار شهید اسلام، مهدی خوش سیرت در نوزدهم شهریور سال 1339 در روستای چورچکوچان شهرستان آستانه اشرفیه دیده به جهان گشود. تحصیلات دوران ابتدایی، راهنمایی و متوسطه را آن گونه که شایسته بود در زادگاهش شهرستان آستانه اشرفیه پشت سر نهاد و در سال 1358 موفق به اخذ دیپلم گردید و پس از آن لباس مقدس سربازی را به تن کرد و چون رزمنده ای در خنثی نمودن توطئه های نوکران و جیره خواران استکبار جهانی در منطقه گنبد حضوری دلاورانه داشت. او با تلاش بی وقفه اش در عملیات های افتخار آفرین و غرور آمیز طریق القدس، فتح المبین، بیت المقدس، فتح خرمشهر، رمضان، مسلم ابن عقیل، محرم، والفجر4، هورالعظیم، قدس بدر، والفجر8، کربلای2، کربلای5 و نصر4 حضور پیدا کرد.پس از 13 بار مجروحیت در عملیات های مختلف، هیچگاه در استراحت کامل بسر نبرد بلکه پس از ترمیم مختصر، دوباره خود را به صحنه مبارزه و جهاد رساند و در جمع لشگریان اسلام قرار گرفت. در سفرهای پشت جبهه نیز مهدی با مرخصی های کوتاهش نه تنها فقط به خانواده اش می رسید بلکه به شهرهای دیگر حتی به استان مازندران برای تالیف قلوب و سرکشی به خانواده های محترم شهدا و رزمندگان می رفت. شهید خوش سیرت در روزهای پایانی عمر شریفش(اواخر جنگ) از خجالت خانواده های شهیدان و به خصوص پس از شهادت دو برادرش حسین و رضا خوش سیرت، بعد از عملیات نیز به مرخصی نمی آمد. آقا مهدی مسئولیت های خویش را در جبهه از فرماندهی دسته آغاز و پس از گروهان و گردان، با رشادت و مدیریتی که از خود نشان داده بود به فرماندهی تیپ دوم محرم و معاونت فرماندهی لشگر قدس گیلان برگزیده شد مهدی که در فراق دوستانش همواره می سوخت و در دل و بر لب آرزوی شهادت داشت سرانجام پس از سال ها حضور مستمر و مداوم در جبهه های جنگ و رزم بی امان و مجاهدت در دو جبهه جهاد اصغر و جهاد اکبر در عملیات نصر4- فتح ماووت عراق ساعت 11:30 تاریخ 06/04/1366 ندای ارجعی الی ربک را از معشوق حقیقی اش شنید و بی تابانه و لبیک گویان به سویش پر کشید و به دریای رحمت الهی پیوست و ستاره ای درخشان در آُمان انقلاب اسلامی ایران شد.
دکتر محمدرضا دشتستانی
دکتر محمدرضا دشتستانی به سال 1292هـ. ش در خاندانی مذهبی و معتقد به مبانی دینی در رشت پا به عرصه وجود نهاد. تحصیلات دوره ابتدایی و دوره دبیرستان را در زادگاه خود و در سنوات 1299-1308 در دبیرستان پورداود رشت و تحصیلات دوره دوم دبیرستان را در دبیرستان شرف تهران در سال 1312 به پایان برد و از بدو تاسیس دانشگاه تهران از جمله فارغ التحصیلان دوره پزشکی در ایران بود. وی از نخستین کسانی است که از دانشگاه تهران درجه دکترای پزشکی دریافت داشت. دکتر دشتستانی در شهرهایی چون شفارود، بندرکیاشهر، لاهیجان، پس از جنگ جهانی دوم خدمات پزشکی خود را آغاز کرد و از سال 1324 در شهر مذهبی آستانه اشرفیه به انجام خدمت اشتغال داشت و 37 سال ریاست بیمارستان آستانه اشرفیه و ریاست بهداری این شهر را نیز عهده دار بود. دکتر دشتستانی مرد عمل و جهاد بود و انسان آزاده ای که چون بقراط حکیم و به دور از متعلقات و با چشم پوشی از کشمکش های جهان مادی که با آن همه جلوه گری هایش قادر نگشت او را مجذوب خود نماید. عارفی خداشناس خدمتگذاری در نهایت خلوص و ایثار و از خودگذشتگی که حتی تا واپسین روزهای عمر پربرکت و گرانمایه اش بیش از چهار دهه یار صدیق دردمندان و محرومان بود. زنده یاد دکتر حاج محمدرضا دشتستانی در تاریخ 30/05/1361 هـ. ش دعوت حق را لبیک گفت و به سوی پروردگار شتافت. شادروان دکتر دشتستانی در روز تشیع جنازه پرعظمت و کم نظیرش که زن و مرد و پیر و جوان به سر و سینه خود می زدند و می گریستند و ارگان ها و نهادهای انقلابی نیز همگام با مردم قدرشناس از پیشگامان تجلیل از این اسطوره انسانیت که همچون قهرمان ملی بوده و به پاس از خدمات بی شائبه اش از سوی همه مردم و نهاد ها به لقب دکتر مستضعفان نائل گشت و با عزت و احترام در آرامگاهش در حرم مطهر حضرت سلطان سید جلال الدین اشرف(ع) به خاک سپرده شد. زحماتش را اجر می نهیم و یادش را گرامی میداریم.